Przypominają blizny w kształcie nieregularnych linii, pojawiają się najczęściej w okresie dojrzewania, po gwałtownym przytyciu lub schudnięciu – rozstępy, bo o nich mowa, są czasem trudniejszym do usunięcia defektem skóry niż cellulit ("pomarańczowa skórka"), zwłaszcza gdy walka z nimi została podjęta zbyt późno. Właściwie o ich pozbyciu się nie zawsze może być mowa, ponieważ jeśli wejdą w druga fazę rozwoju nie dają się już zlikwidować, a jedynie bledną i z czasem stają się mniej widoczne. Dlatego tak ważna jest profilaktyka.
Skąd się biorą?
Rozstępy powstają, gdy skóra poddana jest zbyt dużemu rozciąganiu jak na jej możliwości, pęknięciu ulegają wówczas włókna kolagenu odpowiedzialne za zdolność do rozciągania i wytrzymałość mechaniczną skóry. Pojawieniu się tego defektu sprzyjają najczęściej szybkie zmiany wagi ciała, zarówno tycie, jak i chudnięcie. Rozstępy mogą pojawić się także w okresie dojrzewania. U kobiet dodatkowym czasem sprzyjającym ich powstawaniu jest ciąża i okres okołomenopauzalny. Często jednak są po prostu wynikiem predyspozycji genetycznych.
Rozstępy przechodzą przez dwa etapy rozwoju: okres zapalny i okres zaniku. W okresie zapalnym rozstępy wyglądają jak czerwone nieregularne linie (skóra pęka na całej głębokości), podjęta w tym czasie próba walki z nimi może przynieść pozytywne efekty. Gorzej, jeśli zmiany wejdą w tzw. fazę zanikową. Określenie to jest nieco mylące, ponieważ defekt ten nie znika, a jedynie staje się z czasem mniej widoczny (zmiany ulegają zbieleniu i zmniejszeniu) i rozstępy przybierają postać blizny zanikowej. Na tym etapie próby ich cofnięcia nie przyniosą rezultatów, nie można ich już wyleczyć, udaje się jedynie poprawić wygląd skóry.
Ten defekt dotyka nie tylko kobiety, coraz częściej borykają się z nim także mężczyźni, zwłaszcza osoby zbyt intensywnie ćwiczące na siłowni – pojawieniu się rozstępów sprzyja znaczny i szybki przyrost masy mięśniowej.
Profilaktyka lub leczenie
Jak już było wspomniane, rozstępy można jeszcze usunąć, gdy są w pierwszym etapie rozwoju i mają postać sinoczerwonych linii. Wraz z upływem czasu, gdy zaczynają blednąć będzie to coraz trudniejsze, aż w końcu niemożliwe. Najlepiej jest więc zapobiegać ich pojawieniu się, zwłaszcza, jeśli jest się w ciąży lub w trakcie odchudzania. Podjęcie odpowiednich kroków daje dużą szansę na uniknięcie powstania rozstępów. Oto co można robić:
- Stosowanie kosmetyków – Na rynku dostępnych jest wiele preparatów przeciw rozstępom. Osoby odchudzające się lub kobiety będące w ciąży, powinny stosować je profilaktycznie (swędzenie skóry brzucha jest jedną z pierwszych oznak, że skóra nie wytrzymuje napięcia), a te które już je mają, by poprawić wygląd skóry. Kosmetyki te zawierają substancje wzmacniające włókna kolagenu, nawilżające i ujędrniające skórę. Na widoczne efekty trzeba będzie trochę poczekać – kremy przeciw rozstępom powinny być stosowane regularnie, najlepiej dwa razy dziennie przez co najmniej cztery tygodnie.
- Masowanie ciała – W trakcie wcierania kremu lub biorąc prysznic, warto masować skórę w tych miejscach, gdzie rozstępy już się pojawiły lub dopiero mogą powstać (uda, brzuch, pośladki, biodra). Taki masaż poprawia krążenie skóry, ujędrnia ją, wzmacnia i poprawia jej ogólny stan.
- Utrzymywanie stałej wagi – Skóra źle znosi szybkie przybieranie na wadze i szybkie chudnięcie, jest wtedy zmuszona do nagłego rozciągania lub kurczenia się i często nie wytrzymuje takiej pracy. Dlatego osoby chcące uniknąć rozstępów powinny utrzymywać stałą wagę ciała, a jeśli się odchudzają – robić to powoli, stopniowo i "z głową". Stosując dietę odchudzającą warto pamiętać o wzbogaceniu jej w produkty bogate w cynk i krzem – pierwiastki te pomagają w regeneracji skóry i w tworzeniu kolagenu.
- Aktywność fizyczna – Aktywność fizyczna zazwyczaj służy zdrowiu, ale jak wiadomo, każdy nadmiar jest szkodliwy, także jeśli chodzi o ćwiczenia. Zwłaszcza na siłowni trzeba ćwiczyć rozważnie, by nie nastąpił zbyt szybki i duży przyrost mięśni. Za to profilaktycznie na pewno pomoże taka aktywność, jak pływanie, aerobik, gimnastyka czy spacery – efektem tego będą lepiej dotlenione i odżywione komórki skóry oraz bardziej odporne włókna kolagenu.
Co zrobić, gdy rozstępy już się pojawią a stosowanie kosmetyków niewiele pomaga? Można próbować – w zależności od tego w jakiej są fazie - usunąć je lub zmniejszyć ich widoczność za pomocą różnych zabiegów wykonywanych w gabinetach kosmetycznych (np. zabieg laserem lub głębokie złuszczanie naskórka kwasami owocowymi). Nie są to może metody tanie, ale często przynoszące zadowalające rezultaty.